高考数学一轮复习第4章第3课时两角和与差的正弦、余弦和正切公式学案
展开1.会推导两角差的余弦公式.
2.会用两角差的余弦公式推导出两角差的正弦、正切公式.
3.掌握两角和与差的正弦、余弦、正切公式,并会简单应用.
1.两角和与差的余弦、正弦、正切公式
(1)公式C(α-β):cs (α-β)=cs αcs β+sin αsin β;
(2)公式C(α+β):cs (α+β)=cs αcs β-sin αsin β;
(3)公式S(α-β):sin (α-β)=sin αcs β-cs αsin β;
(4)公式S(α+β):sin (α+β)=sin αcs β+cs αsin β;
(5)公式T(α-β):tan (α-β)=tanα-tanβ1+tanαtanβ;
(6)公式T(α+β):tan (α+β)=tanα+tanβ1-tanαtanβ.
2.二倍角的正弦、余弦、正切公式
(1)sin 2α=2sin αcs α;
(2)cs 2α=cs2α-sin2α=2cs2α-1=1-2sin2α;
(3)tan2α=2tanα1-tan2α.
[常用结论]
两角和与差的公式的常用变形
(1)sinαsin β+cs (α+β)=cs αcs β.
(2)cs αsin β+sin (α-β)=sin αcs β.
(3)tan α±tan β=tan (α±β)(1∓tan αtan β).
一、易错易混辨析(正确的打“√”,错误的打“×”)
(1)存在实数α,β,使等式sin (α+β)=sin α+sin β成立.( )
(2)在锐角△ABC中,sin A sin B和cs A cs B大小不确定.( )
(3)公式tan (α+β)=tanα+tanβ1-tanαtanβ可以变形为tan α+tan β=tan (α+β)(1-tan αtan β),且对任意角α,β都成立.( )
(4)3sin α+cs α=2sin α+π3.( )
[答案] (1)√ (2)× (3)× (4)×
二、教材习题衍生
1.(人教A版必修第一册P218例3改编)若cs α=-45,α是第三象限角,则sin α+π4等于( )
A.-210 B.210
C.-7210 D.7210
C [∵α是第三象限角,
∴sin α=-1-cs2α=-35,
∴sinα+π4=sin αcs π4+cs αsin π4=-35×22+-45×22=-7210.]
2.(人教A版必修第一册P229习题5.5T6(1)改编)sin 20°cs 10°-cs 160°sin 10°=( )
A.-32 B.32
C.-12 D.12
D [sin 20°cs 10°-cs 160°sin 10°=sin 20°cs 10°+cs 20°sin 10°=sin (20°+10°)=sin 30°=12.故选D.]
3.(人教A版必修第一册P219例4(3)改编)计算:1-tan15°1+tan15°=________.
33 [1-tan15°1+tan15°=tan45°-tan15°1+tan45°tan15°=tan (45°-15°)=tan 30°=33.]
4.(人教A版必修第一册P254复习参考题5 T12(2)改编)tan 10°+tan 50°+3tan 10°tan 50°=______.
3 [∵tan 60°=tan (10°+50°)
=tan10°+tan50°1-tan10°tan50°,
∴tan 10°+tan 50°=tan 60°(1-tan 10°tan 50°)
=3-3tan 10°tan 50°,∴原式=3-3tan 10°·tan 50°+3tan 10°tan 50°=3.]
考点一 公式的直接应用
[典例1] 已知α∈π2,π,sin α=55.
(1)求sin π4+α的值;
(2)求cs 5π6-2α的值.
[解] (1)因为α∈π2,π,sin α=55,
所以cs α=-1-sin2α=-255,
故sinπ4+α=sin π4cs α+cs π4sin α
=22×-255+22×55=-1010.
(2)由(1)知sin 2α=2sin αcs α=2×55×-255=-45,cs 2α=1-2sin2α=1-2×552=35,所以cs5π6 -2α=cs 5π6cs 2α+sin 5π6sin 2α=-32×35+12×-45=-4+3310.
应用公式化简求值的策略
(1)首先要记住公式的结构特征和符号变化规律.
例如两角差的余弦公式可简化为“同名相乘,符号相反”.
(2)注意与同角三角函数基本关系、诱导公式的综合应用.
(3)注意配方法、因式分解和整体代换思想的应用.
[跟进训练]
1.(1)(2021·全国甲卷)若α∈0,π2,tan 2α=csα2-sinα,则tan α=( )
A.1515 B.55
C.53 D.153
(2)已知cs α+π6=3cs α,tan β=33,则tan (α+β)=________.
(1)A (2)-33 [(1)法一:因为tan 2α=sin2αcs2α=2sinαcsα1-2sin2α,且tan2α=csα2-sinα,所以2sinαcsα1-2sin2α=csα2-sinαsin α=14.因为α∈0,π2,所以cs α=154,tan α=sinαcsα=1515.故选A.
法二:因为tan 2α=2tanα1-tan2α=2sinαcsα1-sin2αcs2α=2sin αcs αcs2α-sin2α=2sinαcsα1-2sin2αan2α=csα2-sinα,所以2sinαcsα1-2sin2α=csα2-sinαsin α=14.因为α∈0,π2,所以cs α=154,tan α=sinαcsα=1515.故选A.
(2)因为cs α+π6=32cs α-12sin α=3cs α,所以-sin α=3cs α,故tan α=-3,所以tan (α+β)=tanα+tanβ1-tanαtanβ=-3+331+3×33=-2332=-33.]
考点二 公式的逆用与变形
公式的逆用
[典例2] (多选)下列式子化简正确的是( )
A.cs 82°sin 52°-sin 82°cs 52°=12
B.sin 15°sin 30°sin 75°=18
C.tan48°+tan72°1-tan48°tan72°=3
D.cs215°-sin215°=32
BD [选项A中,cs82°sin 52°-sin 82°cs 52°=sin (52°-82°)=sin (-30°)=-sin 30°=-12,故A错误;选项B中,sin 15°sin 30°sin 75°=12sin 15°cs 15°=14sin 30°=18,故B正确;选项C中,tan48°+tan72°1-tan48°tan72°=tan (48°+72°)=tan 120°=-3,故C错误;选项D中,cs215°-sin215°=cs30°=32,故D正确.]
公式的变形
[典例3] (1)(链接常用结论)若α+β=-3π4,则(1+tan α)(1+tan β)=________.
(2)(多选)已知α,β,γ∈0,π2,sin α+sin γ=sin β,cs β+cs γ=cs α,则下列说法正确的是( )
A.cs (β-α)=12 B.cs (β-α)=13
C.β-α=-π3 D.β-α=π3
(1)2 (2)AD [(1)tan -3π4=tan (α+β)=tanα+tanβ1-tanαtanβ=1,所以1-tan αtan β=tan α+tan β,
所以1+tan α+tan β+tan αtan β=2,
即(1+tan α)·(1+tan β)=2.
(2)由题意知,sin γ=sin β-sin α,
cs γ=cs α-cs β,
将两式分别平方后相加,
得1=(sin β-sin α)2+(cs α-cs β)2
=2-2(sin βsin α+cs βcs α),
∴cs (β-α)=12,即选项A正确,B错误;
∵γ∈0,π2,
∴sin γ=sin β-sin α>0,∴β>α,而α,β∈0,π2,
∴0<β-α<π2,∴β-α=π3,即选项D正确,C错误.]
三角函数公式活用技巧
(1)逆用公式应准确找出所给式子与公式的异同,创造条件逆用公式.
(2)tan αtan β,tan α+tan β(或tan α-tan β),tan (α+β)(或tan (α-β))三者中可以知二求一,注意公式的正用、逆用和变形使用.
(3)注意特殊角的应用,当式子中出现12,1,32,3等这些数值时,一定要考虑引入特殊角,把“值变角”以便构造适合公式的形式.
[跟进训练]
2.(1)在△ABC中,若tan Atan B=tan A+tan B+1,则cs C的值为( )
A.-22 B.22
C.12 D.-12
(2)设a=cs 50°cs 127°+cs 40°cs 37°,b=22(sin 56°-cs 56°),c=1-tan239°1+tan239°,则a,b,c的大小关系是( )
A.a>b>c B.b>a>c
C.c>a>b D.a>c>b
(1)B (2)D [(1)由tanA tan B=tan A+tan B+1,可得tanA+tanB1-tanAtanB=-1,
即tan (A+B)=-1,又A+B∈(0,π),
所以A+B=3π4,则C=π4,cs C=22.
(2)a=cs 50°cs 127°+cs 40°cs 37°
=cs 50°cs 127°+sin 50°sin 127°
=cs (50°-127°)=cs (-77°)=cs 77°=sin 13°,
b=22(sin 56°-cs 56°)=22sin 56°-22cs 56°
=sin (56°-45°)=sin 11°,
c=1-tan239°1+tan239°=1-sin239°cs239°1+sin239°cs239°=cs239°-sin239°
=cs78°=sin 12°.
因为当0°≤x≤90°时,函数y=sin x单调递增,
所以sin 13°>sin 12°>sin 11°,所以a>c>b.]
考点三 角的变换问题
[典例4] (1)已知sin α=255,sin (β-α)=-1010,α,β均为锐角,则β等于( )
A.5π12 B.π3
C.π4 D.π6
(2)已知α,β为锐角,tan α+π6=13,tan π12-β=12,则tan α+2β=( )
A.-913 B.-139
C.139 D.913
(1)C (2)A [(1)因为sin α=255,sin (β-α)=-1010,且α,β均为锐角,所以-π2<β-α<π2.
又sin (β-α)<0,所以-π2<β-α<0,所以cs (β-α)>0.
所以cs α=55,cs (β-α)=31010,
所以sin β=sin [α+(β-α)]=sin α·cs (β-α)+cs α·sin(β-α)=255×31010+55×-1010=25250=22,所以β=π4.故选C.
(2)因为tan π6-2β=tan 2π12-β=2tanπ12-β1-tan2π12 -β=11-14=43,
所以tanα+2β=tan α+π6-π6-2β
=tanα+π6-tanπ6-2β1+tanα+π6tanπ6-2β=13-431+13×43=-913.]
三角公式求值中变角的解题思路
(1)当“已知角”有两个时,“所求角”一般表示为两个“已知角”的和或差的形式.
(2)当“已知角”有一个时,此时应着眼于“所求角”与“已知角”的和或差的关系,再应用诱导公式把“所求角”变成“已知角”.
[跟进训练]
3.(1)已知π2<β<α<3π4,cs (α-β)=1213,sin (α+β)=-35,则sin 2α等于( )
A.5665 B.-5665
C.1665 D.-1665
(2)(易错题)已知α,β∈-π2,π2,若tan α,tan β是方程x2-43x+5=0的两根,则α+β=( )
A.-π3或2π3 B.-π3
C.2π3 D.5π6
(1)B (2)C [(1)因为π2<β<α<3π4,所以0<α-β<π4,π<α+β<3π2,由cs (α-β)=1213,得sin (α-β)=513,由sin (α+β)=-35,得cs (α+β)=-45,则sin 2α=sin [(α-β)+(α+β)]=sin (α-β)cs (α+β)+cs (α-β)sin (α+β)=513×-45+1213×-35=-5665.故选B.
(2)由tan α,tan β是方程x2-43x+5=0的两根可得 tan α+tan β=43,tan α·tan β=5.
所以tan α,tan β均为正数,
又α,β∈-π2,π2,故α,β∈0,π2,
所以tan (α+β)=tanα+tanβ1-tanα·tanβ=431-5=-3.
又α+β∈(0,π).
故α+β=2π3.故选C.]
课时分层作业(二十三) 两角和与差的正弦、余弦和正切公式
一、选择题
1.sin 45°cs 15°+cs 225°sin 165°=( )
A.1 B.12
C.32 D.-12
B [原式=sin 45°cs 15°+cs (180°+45°)sin (180°-15°)=sin 45°cs 15°-cs 45°sin 15°
=sin (45°-15°)=sin 30°=12.故选B.]
2.(2021·全国乙卷)cs2π12-cs25π12=( )
A.12 B.33
C.22 D.32
D [因为cs5π12=sin π2-5π12=sin π12,
所以cs2π12-cs25π12=cs2π12-sin2π12
=cs2×π12=cs π6=32.故选D.]
3.(2022·广州三模)已知cs θ+cs θ+π3=1,则cs 2θ+π3=( )
A.-13 B.12
C.23 D.33
A [∵cs θ+cs θ+π3=cs θ+cs θcs π3-sin θsin π3=32cs θ-32sin θ=3cs θ+π6=1,
∴cs θ+π6=33,
∴cs 2θ+π3=2cs2θ+π6-1=23-1=-13.故选A.]
4.(2022·新高考Ⅱ卷)若sin(α+β)+cs (α+β)=2 2cs α+π4sin β,则( )
A.tan (α+β)=1 B.tan (α+β)=-1
C.tan (α-β)=1 D.tan (α-β)=-1
D [法一:设β=0则sin α+cs α=0,取α=3π4,排除A,C;
再取α=0则sin β+cs β=2sin β,取β=π4,排除B;故选D.
法二:由sin (α+β)+cs (α+β)=2sin α+β+π4=2sin α+π4+β=2sin α+π4cs β+2cs α+π4sin β,
故2sin α+π4cs β=2cs α+π4sin β,
故sin α+π4cs β-cs α+π4sin β=0,即sin α+π4-β=0,故sin α-β+π4=22sin (α-β)+22cs (α-β)=0,故sin (α-β)=-cs (α-β),故tan (α-β)=-1,故选D.]
5.(多选)下列四个选项中,化简正确的是( )
A.cs (-15°)=6-24
B.cs 15°cs 105°+sin 15°sin 105°=0
C.cs (α-35°)cs (25°+α)+sin (α-35°)sin (25°+α)=12
D.sin 14°cs 16°+sin 76°cs 74°=12
BCD [对于A,原式=cs (30°-45°)=cs 30°·cs 45°+sin 30°sin 45°=32×22+12×22=6+24,A错误;对于B,原式=cs (15°-105°)=cs (-90°)=cs 90°=0,B正确;对于C,原式=cs [(α-35°)-(25°+α)]=cs (-60°)=cs 60°=12,C正确;对于D,原式=cs 76°cs 16°+sin 76°·sin 16°=cs (76°-16°)=cs 60°=12,D正确.]
6.(多选)已知cs α=13,cs (α+β)=-13,且α,β∈0,π2,则( )
A.cs β=79 B.sin β=23
C.cs (α-β)=2327 D.sin (α-β)=-427
AC [因为α∈0,π2,cs α=13,所以sin α=223,又α,β∈0,π2,所以α+β∈(0,π),所以sin (α+β)=1-cs2α+β=223,所以csβ=cs [(α+β)-α]=cs (α+β)cs α+sin (α+β)sin α=-19+89=79,A正确.sin β=429,B错误.cs (α-β)=cs αcs β+sin αsin β=2327,C正确.sin (α-β)=sin αcs β-cs αsin β=10227,D错误.]
二、填空题
7.tan 42°+tan 18°+3tan 42°tan 18°的值是________.
3 [由tan 60°=tan 18°+42°=tan18°+tan42°1-tan18°·tan42°=3,
∴tan 18°+tan 42°=31-tan18°·tan42°,
∴原式=3-3tan 18°·tan 42°+3tan 18°·tan 42°=3.]
8.已知sin (α+β)=12,sin (α-β)=13,则tanαtanβ=________.
5 [因为sin (α+β)=12,sin (α-β)=13,所以sin αcs β+cs αsin β=12,sin αcs β-cs αsin β=13,所以sin αcs β=512,cs αsin β=112,所以tanαtanβ=sinαcsβcsαsinβ=5.]
9.定义运算a bc d=ad-bc.若cs α=17,sinα sinβcsα csβ=3314,0<β<α<π2,则β=________.
π3 [由题意有sin αcs β-cs αsin β=sin (α-β)=3314.又0<β<α<π2,得0<α-β<π2.故cs (α-β)=1-sin2α-β=1314.因为csα=17,所以sin α=437.所以sin β=sin [α-(α-β)]=sin αcs (α-β)-cs α·sin (α-β)=437×1314-17×3314=32.又0<β<π2,故β=π3.]
三、解答题
10.已知角α的顶点与原点重合,始边与x轴正半轴重合,终边在直线y=2x上.
(1)求cs 2α的值;
(2)已知α∈0,π2,sin β+π4=1010,-π2<β<0,求sin (α-2β)的值.
[解] (1)由题意得,tan α=2,
∴cs 2α=cs2α-sin2αcs2α+sin2α=1-tan2α1+tan2α=1-41+4=-35.
(2)由sin αcs α=2,sin2α+cs2α=1,且α∈0,π2,
解得sin α=255,cs α=55.
又sin β+π4=1010,β+π4∈-π4,π4,
∴cs β+π4=31010.
∴cs β=cs β+π4-π4
=cs β+π4cs π4+sin β+π4sin π4
=31010×22+1010×22=255,
则cs 2β=2cs2β-1=2×45-1=35,
sin2β=-1-cs22β=-45.
∴sin(α-2β)=sin αcs 2β-cs αsin 2β
=255×35-55×-45=255.
11.已知α,β均为锐角,且sin α=35,tan (α-β)=-13.
(1)求sin (α-β)的值;
(2)求cs β的值.
[解] (1)∵α,β∈0,π2,∴-π2<α-β<π2.
又∵tan (α-β)=-13<0,∴-π2<α-β<0.
利用同角三角函数的基本关系可得
sin2(α-β)+cs2(α-β)=1,且sinα-βcsα-β=-13,
∴sin (α-β)=-1010.
(2)由(1)可得,cs (α-β)=31010.
∵α为锐角,且sin α=35,∴cs α=45.
∴cs β=cs [α-(α-β)]
=cs αcs (α-β)+sin αsin (α-β)
=45×31010+35×-1010=91050.
12.如图,点A,B在圆O上,且点A位于第一象限,圆O与x轴的正半轴的交点是C,点B的坐标为45,-35,∠AOC=α.若|AB|=1,则sin α=( )
A.3+4310 B.-3+4310
C.4+3310 D.-4+3310
B [∵A,B在圆O上,且点A位于第一象限,圆O与x轴正半轴的交点是C,点B的坐标为45,-35,由452+-352=1知圆O的半径为1,
∵∠AOC=α,|AB|=1,故△AOB为等边三角形,∠BOC=60°-α,cs ∠BOC=cs (60°-α)=45,sin∠BOC=sin (60°-α)=35.则sin α=sin [60°-(60°-α)]=sin 60°cs (60°-α)-cs 60°sin (60°-α)=32×45-12×35=43-310,故选B.]
13.(2023·广雅中学模拟)在足球比赛中,球员在对方球门前的不同的位置起脚射门对球门的威胁是不同的,出球点对球门的张角越大,射门的命中率就越高.如图为室内5人制足球场示意图,设球场(矩形)长BC大约为40 m,宽AB大约为20 m,球门长PQ大约为4 m.在某场比赛中有一位球员欲在边线BC上某点M处射门(假设球贴地直线运行),为使得张角∠PMQ最大,则BM大约为(精确到1 m)( )
A.8 m B.9 m
C.10 m D.11 m
C [由题意知,PB=8,QB=12,设∠PMB=α,∠QMB=β,BM=x,则tan α=8x,tan β=12x,所以tan ∠PMQ=tan β-α=12x-8x1+12x·8x=4xx2+96=4x+96x≤42x·96x=612,当且仅当x=96x,即x=96时取等号,又因为96≈10,所以BM大约为10 m.故选C.]
14.已知α,β为锐角,tan α2=12,cs (α+β)=-55.
(1)求cs 2α的值;
(2)求tan(α-β)的值.
[解] (1)∵tan α2=12,
∴tan α=2tanα21-tan2α2=2×121-14=43.
又α为锐角,且sin2α+cs2α=1,tanα=sinαcsα,
∴sin α=45,cs α=35,
∴cs 2α=cs2α-sin2α=-725.
(2)由(1)得,sin2α=2sin αcs α=2425,
则tan 2α=sin2αcs2α=-247.
∵α,β∈0,π2,∴α+β∈(0,π).
又cs (α+β)=-55,
∴sin (α+β)=1-cs2α+β=255,
则tan(α+β)=sinα+βcsα+β=-2,
∴tan (α-β)=tan [2α-(α+β)]=tan2α-tanα+β1+tan2αtanα+β
=-211.
(新高考)高考数学一轮复习学案5.3《第1课时 两角和与差的正弦、余弦和正切公式》(含详解): 这是一份(新高考)高考数学一轮复习学案5.3《第1课时 两角和与差的正弦、余弦和正切公式》(含详解),共14页。学案主要包含了知识梳理,教材衍化等内容,欢迎下载使用。
人教版高考数学一轮复习第4章三角函数解三角形第3节第1课时两角和与差的正弦余弦和正切公式学案理含解析: 这是一份人教版高考数学一轮复习第4章三角函数解三角形第3节第1课时两角和与差的正弦余弦和正切公式学案理含解析,共9页。学案主要包含了疑误辨析,走进教材,易错自纠等内容,欢迎下载使用。
2023届高考一轮复习讲义(理科)第四章 三角函数、解三角形 第3讲 第1课时 两角和与差的正弦、余弦和正切公式学案: 这是一份2023届高考一轮复习讲义(理科)第四章 三角函数、解三角形 第3讲 第1课时 两角和与差的正弦、余弦和正切公式学案,共16页。学案主要包含了知识梳理,习题改编等内容,欢迎下载使用。